"Μεγαλώνοντας μέσα στην ελληνική οικογένεια: Η ψυχοσεξουαλική ανάπτυξη του παιδιού και ο ρόλος των γονιών, του Ματθαίου Γιωσαφάτ, Εκδόσεις Αρμός

"Είναι πολύ γνωστό και αποδεκτό σήμερα ότι η παιδική ηλικία καθορίζει σε σημαντικότατο βαθμό την όλη ανάπτυξη της προσωπικότητας και την πορεία της ζωής του κάθε ανθρώπου. Στο κείμενο περιγράφονται τα στάδια της ψυχοσεξουαλικής ανάπτυξης του παιδιού, από τη σύλληψη, την εμβρυική περίοδο και τα επόμενα στάδια, μέχρι την πρώτη ολοκλήρωση της προσωπικότητας γύρω στα 5-6 χρόνια.

"Το παιδί είναι ο πατέρας του ενήλικου" είπε ο Freud, εννοώντας ότι οι εμπειρίες του παιδιού καθορίζουν την προσωπικότητά του όταν είναι ενήλικος. Ασφαλώς παίζουν ρόλο και οι κληρονομικές καταβολές, αλλά γι'αυτές δε μπορούμε να κάνουμε κάτι το ουσιαστικό. Γνωρίζουμε, όμως, σήμερα από την ψυχανάλυση κι άλλες σχετικές επιστήμες, τον τεράστιο- καθοριστικό ρόλο των γονιών- και το βιβλίο επικεντρώνεται ακριβώς σε αυτό τον ρόλο. Τι είναι σωστό, τι είναι λάθος στη συμπεριφορά των γονιών; Πως η συμπεριφορά αυτή καθορίζεται από τη δική τους παιδική ηλικία;"

Ο Ματθαίος Γιωσαφάτ είναι γνωστός ψυχίατρος- ψυχαναλυτής με σημαντικότατη πορεία στο χώρο. Το βιβλίο αυτό έχει το ιδιαίτερο γνώρισμα να είναι πολύ απλά γραμμένο και κατανοητό από τον καθένα. Διατρέχει την πορεία της ζωής του παιδιού από τη γέννησή του ως τα 5 του χρόνια- το πιο ουσιαστικό και σημαντικό διάστημα της ζωής του- εκεί όπου διαμορφώνεται ο χαρακτήρας και εν τέλει η προσωπικότητά του. Ο Γιωσαφάτ λέει τα πράγματα με το όνομά τους. Και πολλά από αυτά που αναφέρει είναι δύσκολα, είναι, όμως, και πολύ αληθινά. Το βιβλίο είναι έτσι δομημένο ώστε να ξεκινάει το κάθε κεφάλαιο με τη διάλεξή του, κι έπειτα να ακολουθούν ερωτήσεις από γονείς. Και ως δια μαγείας είναι όλες οι ερωτήσεις που κι εγώ θα έκανα ως μαμά, άρα ο σκοπός έχει επιτευχθεί.

Απαντάει σε πολύ ουσιαστικά θέματα σχετικά με τη συμεπριφορά των γονιών απέναντι στα παιδιά, αναλύει τα στάδια από τα οποία περνάει το παιδί μεγαλώνοντας, επεξηγεί πως λύνονται οι διάφορες κρίσεις, πόσο σημαντικά είναι τα όρια στο παιδί, πως ναι μεν φυσιολογική η ύπαρξη του οιδιποδείου συμπλέγματος (είτε για το παιδί- αγόρι είτε για το παιδί- κορίτσι), εξίσου σημαντική και η απεμπλοκή από αυτό με τη βοήθεια του γονιού. Αυτός είναι και ο λόγος που είναι απόλυτα σημαντικό οι γονείς να έχουν μία πολύ καλή σχέση μεταξύ τους, μόνο έτσι θα μπορέσουν να βοηθήσουν ουσιαστικά τα παιδιά τους.

Κι ένα από τα πιο σημαντικά που νιώθω την ανάγκη να το αναφέρω. Στα παιδιά μιλάμε ειλικρινά. Σε όλες τις ερωτήσεις που μας κάνουν. Δεν προσπαθούμε να κρύψουμε τίποτα. Χθες βρέθηκα σε μία εξαιρετικά ενδιαφέρουσα συνάντηση στο σχολείο των παιδιών μου, σχετικά με το πως διαχειριζόμαστε την απώλεια σε σχέση με τα παιδιά μας, και αυτό που αναφέρθηκε έντονα ήταν το πόσο κρίσιμο είναι να μην κοροιδεύεις τα παιδιά, να τους λες ακριβώς τι συμβαίνει κι έτσι να χτίζεις σιγά σιγά τη σχέση εμπιστοσύνης μαζί τους.

Το βιβλίο αυτό είναι από αυτά που τα διαβάζεις μέσα σε μία μέρα, κολλάς και δε μπορείς να το αφήσεις από τα χέρια σου μέχρι να το τελειώσεις, κι έτσι το προτείνω σε αυτούς που θέλουν να μάθουν κάτι παραπάνω και δε θέλουν να καθοδηγούνται μόνο από το ένστικτο (ή τα δικά τους βιώματα), που δυστυχώς δεν είναι πάντα ο καλύτερος σύμβουλος. Και κλείνω αυτό το post με την αφιέρωση του συγγραφέα, που είναι απόλυτα ενδεικτική για το τι θα διαβάσετε στη συνέχεια:

"Στην κόρη μου, που βοήθησε σημαντικά στην εκπαίδευσή μου ως πατέρα"